FAQ

Czytniki kodów kreskowych

Co to jest suma kontrolna? Co to jest checksum?

Cyfra kontrolna czy inaczej suma kontrolna lub po angielsku checksum to specjalna cyfra - najczęściej ostatnia cyfra kodu kreskowego. Jest ona obliczana według ściśle zadanego (aczkolwiek ogólnie dobrze znanego) algorytmu na podstawie pozostałych cyfr występujących w kodzie kreskowym. Używana jest ona w celu sprawdzenia poprawności odczytanego kodu. Zarówno drukarka jak i skaner kodów kreskowych muszą znać algorytm wyliczania cyfry kontrolnej dla poszczególnych typów kodów kreskowych.

Część typów kodów kreskowych obligatoryjnie zawiera cyfrę kontrolną (np. EAN8, EAN13, UPCA, UPCE) natomiast inne mogą ją zawierać lub nie.

Jeśli kod kreskowy zawiera cyfrę kontrolną i jest ona obligatoryjna (wymienione wcześniej kody) to każdy skaner po odczycie kodu weryfikuje tę ostatnią cyfrę i przesyła kod do komputera tylko wtedy gdy jest ona poprawna (tym samym stwierdza się, że kod został poprawnie odczytany).

Jeśli cyfra kontrolna nie jest obligatoryjna dla danego typu kodu - to w skanerze najczęściej jest opcja wymuszania jej weryfikacji i użytkownik może ją włączyć. Dopóki taka opcja nie zostanie włączona - skaner wysyła cały kod do komputera bez względu na to, czy w kodzie jest zawarta cyfra kontrolna czy też nie.
Po włączeniu weryfikaji często jest możliwość zadecydowania, czy kod ma być przesłany do komputera dopiero po stwierdzeniu przez skaner, poprawności cyfry kontrolnej, czy wysyłania pomimo niezgodności z algorytmem.

Oprócz wszelkich możliwości związanych ze skanerami można dodatkowo weryfikować kod kreskowy już na komputerze za pomocą specjalnie skonstrułowanego oprogramowania.
Skaner odczytuje kod lecz nie transmituje go do komputera lub kasy
DOTYCZY: MS-951 KB, MS-6220 Pulsar, MS-9520,MS-9540 KB

MOŻLIWE PRZYCZYNY:
- Uszkodzone złącze klawiaturowe, (pogięte PINY we wtyczce)
  - ROZWIĄZANIE: wyprostować piny lub wymienić kabel
- Nieprawidłowa konfiguracja skanera
  - ROZWIĄZANIE 1: Załadować konfigurację domyślną:
    - Odczytać kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji programowania)
    - Odczytać kod 'Recall Defaults' (znajduje się na początku większości instrukcji)
    - Aby zakończyć programowanie ponownie odczytujemy kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji)
  - ROZWIĄZANIE 2: Włączyć emulację klawiatury: (czytniki: MS-9520/40)
    - Odczytać kod 'Load Keyboard Wedge Defaults' (umieszczony w sekcji 'Keyboard' na str. 71 lub H1 w zależnosći od instrukcji)
Co zrobić aby zdeaktywować przycisk CodeGate™?

DOTYCZY: MS-9540

ROZWIĄZANIE: Wyłączyć przycisk CodeGate™

Należy odczytać kod 'CodeGate Inactive Out of Stand' (umieszczony w sekcji 'CodeGate™ Status' str. 72, lub L2). Zostanie włączony pomarańczowy sygnalizator świadczący o nieaktywności przycisku CodeGate™
Jak zaprogramować prefix (znak, który czytnik wysyła przed odczytanym kodem)?
DOTYCZY: MS-951, MS-9520, MS-9540, MS-7120 Orbit, MS-6220 Pulsar

ROZWIĄZANIE: Wykonujemy kolejno nastepujące czynności:
- Odczytujemy kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji)
- Z sekcji Prefixes/Suffixes odczytujemy kod 'Configurable Prefix Character #1' (str. 41 lub E1)
- Następnie w tabeli ASCII (str. 85 - 91 lub M6 - M10) Należy odszukać znak, który chcemy zaprogramować. Np. Znak $ ma oznaczenie 036.
- Aby zaprogramować ten znak należy kolejno odczytać oznaczenia tego znaku (każda cyfra ma swój kod, który znajdują się na stronie 84 lub M2-M3)
- Odczytujemy kolejno:
- 0 - czytnik raz zapiszczy
- 3 - czytnik dwa razy zapiszczy
- 6 - czytnik trzy razy zapiszczy
- Aby zakończyć programowanie ponownie odczytujemy kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji)
- Maksymalnie możemy zaprogramować 10 prefixów
- Jeśli chcemy zaprogramować np. 3 prefixy - 3 razy należy powtórzyć tę procedurę, za każdym razem zmieniając numer prefixu: #1, #2, #3
Jak zaprogramować suffix (znak, który czytnik wysyła po odczytanym kodzie)?

DOTYCZY: MS-951, MS-9520, MS-9540, MS-7120 Orbit, MS-6220 Pulsar

ROZWIĄZANIE: Procedura analogiczna do programowania prefixu z tą różnicą że zamiast kodu 'Configurable Prefix Character #1' odczytujemy kod 'Configurable Suffix Character #1' (str. 54 lub E16)

Maksymalnie możemy zaprogramować 10 suffixów
Jak poprawnie zaprogramować czytnik?

DOTYCZY: Power Scan RF

Ten czytnik po zaprogramowaniu kodami z instrukcji progamowania wymaga aby pewne parametry były przesłane również do bazy - odbiornika. Należy wydrukować i odczytać poniższy kod.
Skaner klawiaturowy Metrologic nie współpracuje z laptopem
ROZWIĄZANIE: Włączyć w skanerze opcję "Enable Stand-Alone Keyboard Emulation":
1. Należy odnaleźć w instrukcji programowania w sekcji "Keyboard" kod o nazwie "Enable Stand-Alone Keyboard Emulation" i dokonać jego odczytu.
2. Wyłączyć komputer i ponownie go włączyć. (nie wystarczy zrestartować czy uśpić!!!)
Skaner klawiaturowy przekłamuje kody w programie Subiekt dla DOS firmy Insert.
Przyczyna: Program Subiekt dla DOS wykonuje operacje wyszukiwania pomiędzy naciśnięciami klawiszy. Przy współpracy ze skanerami kodów kreskowych objawia się to "opuszczaniem" niektórych cyfr kodu.

Rozwiązanie: Spowolnienie wysyłania znaków przez skaner. Należy odnaleźć w instrukcji programowania kod o nazwie "Variable msec Intercharacter delay" w sekcji "Data transmission Delays" a następnie:
1. odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
2. odczytać kod "Variable msec Intercharacter delay"
3. dokonać odczytu 3 kodów (sekcja "Code Bytes" pod koniec instrukcji) oznaczających 3 cyfrową liczbę. Liczba ta określa wartość opóźnienia w milisekundach.
4. ponownie odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
Opóźnienie dla programu Subiekt typowo wynosi 100. Jednak w niektórych przypadkach należy dobrać doświadczalnie pomiędzy 60-150 milisekund, w taki sposób aby program nie gubił znaków a jednocześnie transmisja nie była zbyt powolna.

Patrz również w pytaniu "Czytnik nie reaguje na kod Intercharacter Delay." w odniesieniu do skanerów podłączanych poprzez złącze USB.
Czytnik nie reaguje na kod Intercharacter Delay.

DOTYCZY: Skanery Metrologic z interfejsem USB klawiaturowym USB HID, LowSpeed USB np.: MS-9520 USB

Rozwiązanie: Spowolnienie wysyłania znaków przez skaner. Należy odczytać kolejno kody z niniejszej instrukcji: USB Intercharacter Delay
Skaner odczytuje kod, ale nie widać go w komputerze.
DOTYCZY: MS-951 RS-232, MS-6220 Pulsar, MS-9520 RS-232, MS-9540 RS-232

Skanery podłączone do komputera za pomocą złącz:
1. RS-232
2. USB POS (Point Of Sale)
potrzebują do obsługi odpowiedniego oprogramowania, które z portu szeregowego (RS-232) odbiorą dane i wyświetlą je w odpowiednim okienku użytkownikowi. Skaner podłączony do portu USB i pracujący w tzw trybie POS potrzebuje dodatkowo odpowiedniego sterownika, który po zainstalowaniu tworzy w systemie wirtualny port szeregowy o określonym numerze - tzw Virtual COM port driver.

Często wśród niedoświadczonych użytkowników panuje (błędne) przekonanie, że każdy skaner po podłączeniu do komputera będzie wysyłał dane, które będzie można dalej przetwarzać np. w Notatniku albo w MS Wordzie. To nie prawda.

Aby tak się stało należy użyć skanera z tzw emulacją klawiatury - podłączonego do komputera przez port PS/2 lub również przez port USB, lecz musi być to skaner pracujący w standardzie USB HID (Human Interface Device) inaczej zwanym równiez USB Low Speed. Dzięki temu dane są wysyłane do komputera dokładnie w ten sam sposób jak robi to klawiatura USB. Stąd określenie emulacja klawiatury.

Jeśli mamy odpowiedni skaner (USB HID lub taki podłączony przez PS/2) - wtedy faktycznie nasz kod kreskowy wyląduje w Wordzie lub w Notatniku w postaci cyferek. Skanery USB HID z reguły nie wymagają dodatkowych sterowników, gdyż sterowniki do urządzeń HID są standardowo w systemach od Windows Milennium począwszy, czyli, Win2000, WinXP, Vista.

UWAGA: Windows 98 wymaga sterownika HID (można go znaleźć w naszym dziale download)

Istnieje równiez ROZWIĄZANIE 2: można uruchomić specjalny program, który będzie po pierwsze odbierał dane ze skanera a następnie "udawał" klawiaturę czyli będzie wysyłał cyfry do bufora klawiatury, skąd każdy inny program zwykle pobiera naciskane przez nas, na klawiaturze znaki. W ten sposób uzyskujemy tzw. programową emulację klawiatury. Takie oprogramowanie również można znaleźć na naszej stronie w dziale download.
Jak włączyć i wyłączyć prefix INSERT?
ROZWIĄZANIE: Aby w skanerach Metrologic włączyć INSERT przed wysyłanym kodem należy użyć kolejno kodów programujących z instrukcji programowania:
1. Enter\Exit ... str 2
2. Configurable Prefix Character #1 str 36
3. Code Byte 1 str 70
4. Code Byte 3 str 70
5. Code Byte 2 str 70
6. Enter\Exit ... str 2
ROZWIĄZANIE: Aby wyłączyć INSERT wystarczy użyć kodu Recall Defaults na str 2.

UWAGA: spowoduje to również przywołanie innych standardowych ustawień skanera.
Skaner klawiaturowy przekłamuje kody w programie Subiekt dla DOS firmy Insert.
PRZYCZYNA: Program Subiekt dla DOS wykonuje operacje wyszukiwania pomiędzy naciśnięciami klawiszy. Przy współpracy ze skanerami kodów kreskowych objawia się to "opuszczaniem" niektórych cyfr kodu.

ROZWIĄZANIE: Spowolnienie wysyłania znaków przez skaner. Należy odnaleźć w instrukcji programowania kod o nazwie "Variable msec Intercharacter delay" w sekcji "Data transmission Delays" a następnie:
1. odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
2. odczytać kod "Variable msec Intercharacter delay"
3. dokonać odczytu 3 kodów (sekcja "Code Bytes" pod koniec instrukcji) oznaczających 3 cyfrową liczbę. Liczba ta określa wartość opóźnienia w milisekundach.
4. ponownie odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
Opóźnienie dla programu Subiekt typowo wynosi 100. Jednak w niektórych przypadkach należy dobrać doświadczalnie pomiędzy 60-150 milisekund, w taki sposób aby program nie gubił znaków a jednocześnie transmisja nie była zbyt powolna.

Patrz również "Czytnik nie reaguje na kod Intercharacter Delay." w odniesieniu do skanerów podłączanych poprzez złącze USB.
Skaner nie transmituje kodów, blokuje klawiaturę.
DOTYCZY: MS-6720, MS-700, MS-860

MOŻLIWE PRZYCZYNY: Nieprawidłowa konfiguracja skanera

ROZWIĄZANIE: Włączyć emulację klawiatury:
- Należy odczytać kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji)
- Następnie kod 'Enable Keyboard Wedge Emulation' (sekcja 'Keyboard Wedge Parameters' str. F1)
- Aby zakończyć programowanie ponownie odczytujemy kod 'Enter/Exit' (początek instrukcji)
Czy czytniki kodów kreskowych dostarczane są przez producenta z jakimś API?

DOTYCZY: Skanery kodów kreskowych wyposażone w interfejs RS-232 lub USB POS

Mam do czynienia z czytnikami kodów kreskowych podłączanymi do złącza klawiatury. Od strony software'u nie wymagają one żadnej obsługi - podpina się je do kompa razem z klawiaturą (specjalny rozgałęźnik) i zapomina. Czytnik normalnie jest przezroczysty dla użytkownika - w chwili rozpoznania kodu wysyła sekwencję sygnałów do komputera, który widzi to tak jakbyś cały kod wstukał z klawiatury. Nie wiem niestety jak wygląda obsługa czytaników na RS lub USB.

Jeśli mamy do czynienia z czytnikami kodów kreskowych podłączanymi do złącza klawiatury (PS/2) to sprawa jest prosta. Od strony software'u skanery kodów nie wymagają jakiejś specjalnej obsługi - urządzenie normalnie jest przezroczyste dla użytkownika. W chwili rozpoznania kodu wysyła sekwencję sygnałów do komputera, który widzi to tak jakby cały kod ktoś "wstukał" z klawiatury.

W przypadku skanerów podłączonych poprzez złącze RS-232 lub przez USB lecz w trybie tzw USB POS lub USB Virtual COM to wtedzy taki skaner jest widoczny jak dodatkowy port szeregowy w komputerze. Należy od niego samemu odbierać dane tak jak w przypadku zwykłych portów szeregowych. Producenci raczej nie dostarczają specjalnych API do portów szeregowych gdyż w większości środowisk programistycznych są dostępne mechanizmy (obsługa poprzez otwieranie i odczyt ze specjalnie nazwanych plików) do ich obsługi.
Jak zaprogramować przerwę międzyznakową?
Przyczyna: Program Subiekt dla DOS wykonuje operacje wyszukiwania pomiędzy naciśnięciami klawiszy. Przy współpracy ze skanerami kodów kreskowych objawia się to "opuszczaniem" niektórych cyfr kodu.

Rozwiązanie: Spowolnienie wysyłania znaków przez skaner. Należy odnaleźć w instrukcji programowania kod o nazwie "Variable msec Intercharacter delay" w sekcji "Data transmission Delays" a następnie:
1. odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
2. odczytać kod "Variable msec Intercharacter delay"
3. dokonać odczytu 3 kodów (sekcja "Code Bytes" pod koniec instrukcji) oznaczających 3 cyfrową liczbę. Liczba ta określa wartość opóźnienia w milisekundach.
4. ponownie odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
Opóźnienie dla programu Subiekt typowo wynosi 100. Jednak w niektórych przypadkach należy dobrać doświadczalnie pomiędzy 60-150 milisekund, w taki sposób aby program nie gubił znaków a jednocześnie transmisja nie była zbyt powolna.

Patrz również "Czytnik nie reaguje na kod Intercharacter Delay." w odniesieniu do skanerów podłączanych poprzez złącze USB.
Jak przystosować skaner do pracy z programem CDN Optima?
ROZWIĄZANIE: Aby w skanerach Metrologic włączyć INSERT przed wysyłanym kodem należy użyć kolejno kodów programujących z instrukcji programowania:
1. Enter\Exit ... str 2
2. Configurable Prefix Character #1 str 36
3. Code Byte 1 str 70
4. Code Byte 3 str 70
5. Code Byte 2 str 70
6. Enter\Exit ... str 2
ROZWIĄZANIE: Aby wyłączyć INSERT wystarczy użyć kodu Recall Defaults na str 2.

UWAGA: spowoduje to również przywołanie innych standardowych ustawień skanera.
Jak mogę podłączyć skaner kodów kreskowych do komputera?
DOTYCZY: MS-951 RS-232, MS-6220 Pulsar, MS-9520 RS-232, MS-9540 RS-232

Skanery podłączone do komputera za pomocą złącz:
1. RS-232
2. USB POS (Point Of Sale)
potrzebują do obsługi odpowiedniego oprogramowania, które z portu szeregowego (RS-232) odbiorą dane i wyświetlą je w odpowiednim okienku użytkownikowi. Skaner podłączony do portu USB i pracujący w tzw trybie POS potrzebuje dodatkowo odpowiedniego sterownika, który po zainstalowaniu tworzy w systemie wirtualny port szeregowy o określonym numerze - tzw Virtual COM port driver.

Często wśród niedoświadczonych użytkowników panuje (błędne) przekonanie, że każdy skaner po podłączeniu do komputera będzie wysyłał dane, które będzie można dalej przetwarzać np. w Notatniku albo w MS Wordzie. To nie prawda.

Aby tak się stało należy użyć skanera z tzw emulacją klawiatury - podłączonego do komputera przez port PS/2 lub również przez port USB, lecz musi być to skaner pracujący w standardzie USB HID (Human Interface Device) inaczej zwanym równiez USB Low Speed. Dzięki temu dane są wysyłane do komputera dokładnie w ten sam sposób jak robi to klawiatura USB. Stąd określenie emulacja klawiatury.

Jeśli mamy odpowiedni skaner (USB HID lub taki podłączony przez PS/2) - wtedy faktycznie nasz kod kreskowy wyląduje w Wordzie lub w Notatniku w postaci cyferek. Skanery USB HID z reguły nie wymagają dodatkowych sterowników, gdyż sterowniki do urządzeń HID są standardowo w systemach od Windows Milennium począwszy, czyli, Win2000, WinXP, Vista.

UWAGA: Windows 98 wymaga sterownika HID (można go znaleźć w naszym dziale download)

Istnieje równiez ROZWIĄZANIE 2: można uruchomić specjalny program, który będzie po pierwsze odbierał dane ze skanera a następnie "udawał" klawiaturę czyli będzie wysyłał cyfry do bufora klawiatury, skąd każdy inny program zwykle pobiera naciskane przez nas, na klawiaturze znaki. W ten sposób uzyskujemy tzw. programową emulację klawiatury. Takie oprogramowanie również można znaleźć na naszej stronie w dziale download.
Co to jest USB HID? Co to jest USB POS, USB virtual COM?
DOTYCZY: DS4308, MS-9520, MS-9540, QM4320, LS2208

Skanery obecnie podłączane są do komputera głównie za pomocą złącz:
1. USB
2. PS/2 (klawiatury)
3. RS-232 (DB9 - 9 pinowe)
Za względu na łatwość obsługi najlepiej podłączyć skaner do portu USB (lub ew. do portu PS/2 jeśli mamy akurat taki kabel). Wtedy skaner po podłączeniu do komputera będzie wysyłał dane, które będzie można dalej przetwarzać tak jakby były wpisane z klawiatury. Mówimy wtedy o tzw. emulacji klawiatury a nasz kod kreskowy wyląduje np. w Wordzie lub w Notatniku w postaci cyferek.

Aby było to możliwe skaner powinien być ustawiony w tzw. tryb pracy USB HID. Na szczęście większość skanerów posiadających kabel USB - domyślnie jest zaprogramowana właśnie w ten sposób.

Skanery w trybie USB HID z reguły nie wymagają dodatkowych sterowników, gdyż sterowniki do urządzeń HID są standardowo w systemach od Windows Milennium począwszy, czyli, Win2000, WinXP, Vista, Windows 7, 8 i 10. (UWAGA: Wyjątkiem jest Windows 98 - wymaga on sterownika HID - można go znaleźć w naszym dziale download)

Skanery podłączone przez USB mogą jednak pracować w jednym z dwóch trybów:
1. USB HID (emulacja klawiatury - patrz wyżej)
2. USB POS nazywane też USB COM, USB virtual COM lub Virtual serial port
Skaner skonfigurowany w trybie USB POS potrzebuje dodatkowo odpowiedniego sterownika (tzw. Virtual COM port driver), który po zainstalowaniu tworzy w systemie wirtualny port szeregowy o określonym numerze np. COM5:. W takim przypadku potrzebne jest jednak odpowiednie oprogramowanie, które z tak utworzonego portu szeregowego (bo jest to tryb podobny do prawdziwego RS-232) potrafi odebrać te dane i wyświetlić w odpowiednim okienku użytkownikowi.

Dobre programy magazynowo-handlowe potrafią odczytywać dane z portu szeregowego (lub virtual COM). Taki sposób odczytu jest o wiele lepszy niż standardowa emulacja klawiatury gdyż nie ma wtedy znaczenia gdzie w programie znajduje się kursor - dane zawsze trafią tam, gdzie oczekuje tego program. Oprócz tego duża ilość danych np. z kodu 2D jest znacznie szybciej przesyłana szeregowo niż poprzez emulację klawiatury.
Jak zaprogramować przerwę międzyznakową?
PRZYCZYNA: Program Subiekt dla DOS wykonuje operacje wyszukiwania pomiędzy naciśnięciami klawiszy. Przy współpracy ze skanerami kodów kreskowych objawia się to "opuszczaniem" niektórych cyfr kodu.

ROZWIĄZANIE: Spowolnienie wysyłania znaków przez skaner. Należy odnaleźć w instrukcji programowania kod o nazwie "Variable msec Intercharacter delay" w sekcji "Data transmission Delays" a następnie:
1. odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
2. odczytać kod "Variable msec Intercharacter delay"
3. dokonać odczytu 3 kodów (sekcja "Code Bytes" pod koniec instrukcji) oznaczających 3 cyfrową liczbę. Liczba ta określa wartość opóźnienia w milisekundach.
4. ponownie odczytać kod "Enter/Exit configuration mode" (początek instrukcji)
Opóźnienie dla programu Subiekt typowo wynosi 100. Jednak w niektórych przypadkach należy dobrać doświadczalnie pomiędzy 60-150 milisekund, w taki sposób aby program nie gubił znaków a jednocześnie transmisja nie była zbyt powolna.

Patrz również "Czytnik nie reaguje na kod Intercharacter Delay." w odniesieniu do skanerów podłączanych poprzez złącze USB.
Czy "cyfra sprawdzająca" (cyfra kontrolna) w kodzie kreskowym jest sprawdzana sprzętowo przez skaner, czy może przez oprogramowanie na komputerze?

Cyfra kontrolna czy inaczej suma kontrolna lub po angielsku checksum to specjalna cyfra - najczęściej ostatnia cyfra kodu kreskowego. Jest ona obliczana według ściśle zadanego (aczkolwiek ogólnie dobrze znanego) algorytmu na podstawie pozostałych cyfr występujących w kodzie kreskowym. Używana jest ona w celu sprawdzenia poprawności odczytanego kodu. Zarówno drukarka jak i skaner kodów kreskowych muszą znać algorytm wyliczania cyfry kontrolnej dla poszczególnych typów kodów kreskowych.

Część typów kodów kreskowych obligatoryjnie zawiera cyfrę kontrolną (np. EAN8, EAN13, UPCA, UPCE) natomiast inne mogą ją zawierać lub nie.

Jeśli kod kreskowy zawiera cyfrę kontrolną i jest ona obligatoryjna (wymienione wcześniej kody) to każdy skaner po odczycie kodu weryfikuje tę ostatnią cyfrę i przesyła kod do komputera tylko wtedy gdy jest ona poprawna (tym samym stwierdza się, że kod został poprawnie odczytany).

Jeśli cyfra kontrolna nie jest obligatoryjna dla danego typu kodu - to w skanerze najczęściej jest opcja wymuszania jej weryfikacji i użytkownik może ją włączyć. Dopóki taka opcja nie zostanie włączona - skaner wysyła cały kod do komputera bez względu na to, czy w kodzie jest zawarta cyfra kontrolna czy też nie.
Po włączeniu weryfikaji często jest możliwość zadecydowania, czy kod ma być przesłany do komputera dopiero po stwierdzeniu przez skaner, poprawności cyfry kontrolnej, czy wysyłania pomimo niezgodności z algorytmem.

Oprócz wszelkich możliwości związanych ze skanerami można dodatkowo weryfikować kod kreskowy już na komputerze za pomocą specjalnie skonstrułowanego oprogramowania.